Để giảm thiểu các rủi ro đa dạng từ nhiều nguồn khác nhau, doanh nghiệp cần thiết lập một quy trình quản trị rủi ro có hệ thống. Mục tiêu của quản trị rủi ro là đảm bảo tổ chức nhận biết và đối phó với các rủi ro tiềm ẩn, từ đó giảm thiểu thiệt hại và tăng cường hiệu quả hoạt động.
Quản trị rủi ro là gì?
Việc quản trị rủi ro là quá trình xác định, phân tích và ngăn chặn các rủi ro không mong muốn nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của chúng và tăng khả năng tận dụng cơ hội. Nói cách khác, quản lý rủi ro là một hệ thống xử lý rủi ro trước khi chúng gây tác hại trực tiếp đến doanh nghiệp. Đồng thời, ngăn chặn và hạn chế mức độ rủi ro và tìm cách biến rủi ro thành cơ hội để thành công.
Để đạt được hiệu quả trong quản trị rủi ro, sự tham gia và cam kết từ tất cả các cấp bậc và phòng ban trong tổ chức là điều cần thiết. Đây là một quá trình phức tạp và yêu cầu sự hợp tác của nhiều bên liên quan trong doanh nghiệp.
Quản lý rủi ro là gì?
Tại sao cần quản trị rủi ro
Quản lý rủi ro đóng vai trò quan trọng trong việc trao quyền cho doanh nghiệp, cung cấp các công cụ cần thiết để xác định và xử lý các rủi ro tiềm ẩn một cách đầy đủ. Một khi rủi ro đã được xác định, việc giảm thiểu chúng trở nên dễ dàng hơn. Quản trị rủi ro là một phần quan trọng của quản lý dự án và tổ chức vì các lý do sau:
Giảm thiểu thiệt hại
Quản trị rủi ro giúp tổ chức nhận biết và đối phó với các rủi ro tiềm ẩn trước khi chúng trở thành vấn đề lớn. Bằng cách xác định và đánh giá các rủi ro, doanh nghiệp có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa và ứng phó để giảm thiểu thiệt hại trong trường hợp chúng xảy ra.
Tăng cường hiệu quả hoạt động
Đánh giá và quản lý rủi ro là cách tốt nhất để chuẩn bị cho các tình huống có thể xảy ra trong quá trình tiến bộ và tăng trưởng của doanh nghiệp. Khi đánh giá kế hoạch để xử lý các mối đe dọa tiềm ẩn và phát triển cấu trúc để giải quyết chúng, điều này sẽ giúp tăng khả năng trở thành một thực thể thành công.
Tạo cơ hội
Quản trị rủi ro không chỉ tập trung vào việc giảm thiểu rủi ro mà còn nhìn nhận rủi ro như một cơ hội. Bằng cách nhận diện và đánh giá các cơ hội tiềm năng, tổ chức có thể tận dụng chúng để đạt được sự tiến bộ. Quản lý rủi ro giúp tổ chức phát hiện các cơ hội mới, mở rộng thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm/dịch vụ và tăng cường lợi thế cạnh tranh.
Sử dụng hợp lý dòng tiền đầu tư
Khi các tổ chức đầu tư, họ đối mặt với các rủi ro tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến dòng tiền và lợi nhuận. Quản trị rủi ro giúp nhận biết, đánh giá và quản lý các rủi ro này để đảm bảo rằng dòng tiền đầu tư được sử dụng một cách hiệu quả, mang lại lợi nhuận tối đa.
Tại sao cần quản lý rủi ro?
Có thể bạn quan tâm: Rủi ro trong kinh doanh là gì
Các loại rủi ro phổ biến trong doanh nghiệp
Rủi ro chiến lược
Có hai dạng rủi ro chiến lược là chiến lược không phù hợp với tầm nhìn và sứ mệnh của tổ chức, dẫn đến việc không đạt được mục tiêu và chiến lược không thể triển khai thực hiện để tạo ra giá trị như dự định, không mang lại lợi ích.
Rủi ro tài chính
Đây là sự mất mát hoặc không đạt được lợi nhuận do biến động của các yếu tố tài chính như giá cổ phiếu, tỷ giá hối đoái, lãi suất, thay đổi trong tình hình kinh tế, chính sách tài chính hay các quyết định của doanh nghiệp ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát dòng tiền, nợ.
Rủi ro về tài chính
Rủi ro hệ thống
Nhóm rủi ro liên quan đến quá trình thực hiện sản xuất, cung cấp dịch vụ, bao gồm sự cố kỹ thuật, hỏng hóc thiết bị, hoạt động tư vấn quản lý không hiệu quả, sai sót trong quá trình sản xuất và cung cấp dịch vụ, thiếu sót trong quy trình kiểm soát chất lượng, các vấn đề khác có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và dịch vụ, hiệu suất hoạt động và uy tín của tổ chức.
Rủi ro khách quan
Bao gồm các rủi ro liên quan đến đối tác bên ngoài và các yếu tố khách quan có thể ảnh hưởng đến doanh nghiệp. Chẳng hạn như sự thay đổi đột ngột trong nhu cầu khách hàng, sự thiếu hụt nguyên vật liệu từ nhà cung cấp, tăng giá đầu vào đột ngột hay các vấn đề pháp lý, có thể gây tổn thất tài chính đáng kể cho doanh nghiệp.
Quy trình quản lý rủi ro hiệu quả
Bước 1: Xác định rủi ro
Bước đầu tiên trong quy trình quản trị rủi ro là xác định các rủi ro mà doanh nghiệp gặp phải trong môi trường hoạt động của nó. Có nhiều loại rủi ro khác nhau như rủi ro pháp lý, rủi ro môi trường, rủi ro thị trường, v.v.
Để xác định rủi ro một cách chính xác, doanh nghiệp cần:
- Xem xét các sự kiện dự kiến và xác định rủi ro tiềm ẩn trong chúng.
- Thu thập thông tin từ các đối tượng liên quan để có cái nhìn toàn diện về rủi ro có thể xảy ra.
- Sử dụng các chỉ số và dữ liệu thống kê để nhận diện vấn đề hiện tại và tiềm ẩn, đánh giá khả năng rủi ro xảy ra và ảnh hưởng của chúng.
- Đánh giá các quy trình làm việc hiện tại để xác định lỗ hổng và điểm yếu có thể tạo ra rủi ro.
- Xem xét các trường hợp tổn thất đã xảy ra trong quá khứ để tạo ra các tình huống giả định có khả năng xảy ra trong tương lai.
Bước 2: Phân tích và đánh giá rủi ro
Phân tích rủi ro bao gồm việc xác định xác suất và kết quả tiềm ẩn của mỗi sự kiện. Điều này bao gồm ước lượng tổn thất, thiệt hại về doanh thu, chi phí phục hồi, thiệt hại về danh tiếng và hình ảnh,…
Có 2 yếu tố quan trọng để dự đoán mức độ rủi ro:
- Tần suất xảy ra
- Độ nghiêm trọng của rủi ro.
Phân tích và đánh giá rủi ro giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về tình hình rủi ro của mình và đưa ra quyết định thông minh, thiết lập các biện pháp phù hợp để bảo vệ và tối ưu hóa hoạt động kinh doanh.
Bước 3: Xử lý rủi ro
Có 5 biện pháp cụ thể để xử lý rủi ro như sau:
- Né tránh rủi ro: Đây là phương pháp giảm thiểu rủi ro bằng cách tránh tham gia vào các hoạt động có thể có ảnh hưởng tiêu cực đến tổ chức.
- Giảm thiểu rủi ro: Phương pháp này tập trung vào việc giảm thiểu tổn thất từ rủi ro thay vì loại bỏ hoàn toàn.
- Chuyển giao rủi ro: Phương pháp này liên quan đến việc chuyển giao rủi ro cho một bên thứ ba, chẳng hạn như mua bảo hiểm để đảm bảo được chi trả cho thiệt hại hoặc thương tật có thể xảy ra.
- Chia sẻ rủi ro: Phương pháp này liên quan đến việc chia sẻ rủi ro giữa các bên liên quan. Điều này có thể áp dụng trong các liên kết đối tác, cổ đông, hoặc các nhóm đầu tư.
- Duy trì và chấp nhận rủi ro: Sau khi đã thực hiện các biện pháp trên, vẫn còn một số rủi ro không thể loại bỏ hoàn toàn. Trong trường hợp này, doanh nghiệp có thể quyết định tiếp tục duy trì và chấp nhận rủi ro nhưng đồng thời phải có kế hoạch dự phòng và các biện pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực của rủi ro đó.
Bước 4: Theo dõi và cải tiến
Nhà quản trị rủi ro cần giám sát, đánh giá, cập nhật và xem xét các rủi ro để hạn chế tổn thất cho doanh nghiệp.
Quy trình quản lý rủi ro cho hiệu quả
Các nguyên tắc quản trị rủi ro
1. Xác định các rủi ro sớm nhất có thể
Một trong những nguyên tắc quan trọng của quản lý rủi ro là xác định rủi ro sớm nhất có thể trước khi dự án bắt đầu. Bằng cách tiến hành đánh giá rủi ro, tổ chức có thể lập kế hoạch và triển khai các biện pháp để giảm thiểu tác động của rủi ro hoặc tận dụng cơ hội mang lại lợi ích.
2. Là yếu tố trong mục tiêu của doanh nghiệp
Quản lý rủi ro là yếu tố quan trọng trong mục tiêu của doanh nghiệp. Rủi ro có thể ảnh hưởng đến tài chính và danh tiếng của tổ chức. Mất mát tài chính có thể xảy ra do vi phạm bảo mật thông tin hay chi phí phục hồi. Sự cố về chất lượng sản phẩm hoặc tuân thủ quy định có thể làm giảm lòng tin của khách hàng và gây ảnh hưởng đến mối quan hệ kinh doanh và tiếp cận thị trường.
3. Bối cảnh
Bối cảnh ảnh hưởng lớn đến việc xem xét rủi ro dự án. Mỗi tổ chức có mức độ chấp nhận rủi ro khác nhau và các yếu tố như chính trị, công nghệ, luật pháp, xã hội, văn hóa… sẽ tác động khác nhau đến các tổ chức và ngành công nghiệp. Mỗi tổ chức cũng có cách giao tiếp và quản lý rủi ro riêng, dựa trên văn hóa nội bộ và giao thức của họ.
4. Sự tham gia của các bên liên quan
Các bên liên quan đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin và hiểu biết về các khía cạnh cụ thể của dự án và tổ chức. Họ có thể mang đến cái nhìn đa phương diện về rủi ro và tác động đến hoạt động và mục tiêu của dự án. Sự tham gia của các bên liên quan cũng mang lại sự đa dạng về quan điểm và kinh nghiệm.
Mỗi người có thể có quan tâm và ưu tiên khác nhau, giúp phát hiện ra những rủi ro tiềm ẩn mà người quản trị rủi ro có thể chưa nhận ra hoặc bỏ sót. Điều này tăng khả năng đưa ra những phương án quản lý rủi ro toàn diện và hiệu quả hơn.
5. Đảm bảo trách nhiệm và vai trò rõ ràng
Phân chia trách nhiệm rõ ràng giúp tạo ra một môi trường minh bạch và trách nhiệm trong việc quản trị rủi ro. Mỗi cá nhân hoặc tổ chức có trách nhiệm cụ thể, đảm bảo rằng mỗi người có thể tự chịu trách nhiệm và được đánh giá về việc thực hiện nhiệm vụ quản lý rủi ro của mình, giúp tối ưu hóa sử dụng nguồn lực.
Trách nhiệm cụ thể và vai trò rõ ràng là yếu tố quan trọng trong việc quản trị rủi ro
6. Có chu ký cụ thể để xem xét rủi ro
Một chu kỳ xem xét rủi ro định kỳ giúp đảm bảo quá trình quản trị rủi ro diễn ra liên tục và không bị gián đoạn. Qua việc xem xét định kỳ, có thể xác định rủi ro mới và cập nhật biện pháp phòng ngừa, giảm thiểu rủi ro hiện có.
Trong quá trình quản lý rủi ro, có thể xuất hiện rủi ro mới hoặc rủi ro hiện có có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Chu kỳ xem xét rủi ro định kỳ giúp đáp ứng nhanh chóng và thực hiện các biện pháp quản trị thích hợp để giảm thiểu tác động.
7. Cải tiến liên tục
Cải tiến liên tục trong quản trị rủi ro giúp tối ưu hóa biện pháp hiện có và đáp ứng yêu cầu mới. Nó cũng tạo ra hệ thống linh hoạt và dễ thích nghi với biến đổi. Đánh giá và cải thiện liên tục giúp tìm ra cách tiếp cận mới, sử dụng nguồn lực hiệu quả và đạt được kết quả tốt hơn trong quản lý rủi ro.
Giới thiệu chương trình học MBA được hỗ trợ bởi Viện IDEAS
Chương trình MBA được hỗ trợ bởi Viện IDEAS cung cấp cơ sở vững chắc về quản trị kinh doanh và một cái nhìn toàn diện về quản trị rủi ro. Học viên sẽ được học từ các giảng viên có kinh nghiệm và chuyên môn cao trong lĩnh vực này và áp dụng các phương pháp và công cụ hiện đại để phân tích, đánh giá và quản lý rủi ro.
Các chương trình MBA của Viện IDEAS được công nhận bởi các tổ chức quốc tế hàng đầu, chẳng hạn như ACBSP. Điều này có nghĩa là các sinh viên tốt nghiệp của các chương trình này được các nhà tuyển dụng trên toàn thế giới công nhận.
Bên cạnh đó, Viện IDEAS mang đến hệ thống học trực tuyến từ xa toàn diện. Qua đó, người học có thể linh hoạt lựa chọn thời gian linh hoạt vừa học vừa làm và tiết kiệm chi phí hơn so với phương thức truyền thống.
Trên đây là những thông tin bổ ích mà viện IDEAS đem đến cho các bạn về các vấn đề liên quan đến quản trị rủi ro.Nếu bạn đang tìm kiếm một chương trình học MBA chất lượng với sự chuyên sâu về lĩnh vực này, hãy liên hệ với Viện IDEAS ngay hôm nay để được hỗ trợ và tư vấn nhé!
