Trong lĩnh vực kinh doanh, rủi ro luôn hiện diện và không thể tránh khỏi. Những rủi ro này có thể bắt nguồn từ các yếu tố bên ngoài hoặc từ quyết định và hành động của bản thân. Khả năng quản lý rủi ro trong kinh doanh hiệu quả trong kinh doanh giúp giảm thiểu những tổn thất không cần thiết và bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư.
Rủi ro trong kinh doanh là gì?
Rủi ro kinh doanh là những tình huống có tiềm năng gây thiệt hại cho doanh nghiệp liên quan đến vốn, thị trường, nguồn nhân lực, và nhiều khía cạnh khác trong quá trình hoạt động. Có nhiều dạng rủi ro khác nhau, nhưng phổ biến nhất là rủi ro tài chính và những yếu tố chịu tác động từ biến động thị trường.
Rủi ro trong kinh doanh là gì?
Những tình huống rủi ro trong kinh doanh có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và quá trình tăng trưởng kinh tế của doanh nghiệp. Nếu thiệt hại quá nặng, có thể dẫn đến tình trạng phá sản của doanh nghiệp.
Có thể bạn quan tâm: Quản trị rủi ro là gì
Các rủi ro trong doanh mà bạn nên biết
Một số hình thức rủi ro trong kinh doanh mà bạn có thể tham khảo qua như sau:
Rủi ro về nguồn vốn
Rủi ro liên quan đến vốn thường được thể hiện rõ ràng trong các khoản đầu tư và đó là yếu tố quan trọng trong việc thực hiện phân tích và đánh giá tiềm năng hoạt động của doanh nghiệp.
Các rủi ro về vốn bao gồm:
- Chi phí cố định quá cao: Bao gồm các khoản chi phí như thuê văn phòng, lương bổng, tiền điện, nước, và nhiều khoản chi phí khác. Nếu các chi phí này quá lớn, doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong việc tối ưu hóa doanh thu và lợi nhuận.
- Chi phí biến đổi cao: Đây là các chi phí liên quan đến sự biến đổi quy mô sản xuất, chẳng hạn như chi phí nguyên liệu, chi phí thuê thêm nhân viên, và các chi phí tương tự.
- Quản lý vay nợ và nợ: Nếu không có kế hoạch cụ thể, doanh nghiệp có thể rơi vào tình trạng “nợ nần chồng chất” và sử dụng nguồn vốn một cách không hiệu quả. Doanh nghiệp cần thiết lập một chiến lược rõ ràng cho việc sử dụng nguồn vốn để đảm bảo đạt được các mục tiêu kinh doanh.
Rủi ro về nguồn vốn
Rủi ro về thị trường
Rủi ro thị trường bao gồm các yếu tố như rủi ro liên quan đến lãi suất, tỷ giá ngoại hối, giá trị cổ phiếu và giá hàng hóa. Những tác động tiêu cực từ thị trường có thể gây ra các khó khăn cụ thể cho doanh nghiệp.
Rủi ro về thị trường
Khi thị trường gặp tình trạng “đóng băng” hoạt động sản xuất và tiêu thụ của doanh nghiệp cũng bị tác động. Điều này tạo khó khăn cho các nhà đầu tư trong việc quản lý tài sản và thu hồi vốn.
Rủi ro trong chiến lược kinh doanh
Rủi ro chiến lược bao gồm những tình huống liên quan đến văn hóa, thương hiệu và các vấn đề liên quan đến đối tác. Các rủi ro này xuất hiện khi các lãnh đạo không thể xác định được hướng phát triển dài hạn và bền vững cho doanh nghiệp, khi tài nguyên nhân lực bị hạn chế, hoặc khi môi trường kinh doanh không ổn định. Kết quả của những tình huống này có thể dẫn đến các vấn đề như doanh số bán hàng thấp, vấn đề về dòng tiền, thậm chí là thiệt hại lợi nhuận.
Rủi ro trong chiến lược kinh doanh
Rủi ro kinh doanh về luật
Từ khi thành lập và bắt đầu hoạt động kinh doanh, sản xuất, doanh nghiệp sẽ đối mặt với nhiều vấn đề liên quan đến pháp lý, đặc biệt là trong việc thực hiện các hợp đồng mua bán. Nếu xảy ra các vụ kiện pháp lý, có thể gây thiệt hại cho doanh nghiệp về mặt tài chính, uy tín, hoặc thậm chí gánh trách nhiệm hình sự.
Rủi ro kinh doanh về luật
Nguyên nhân của các rủi ro liên quan đến Luật trong kinh doanh thường xuất phát từ việc thiếu hiểu biết hoặc biết nhưng không thực hiện theo quy định. Để tránh những hậu quả liên quan đến vấn đề pháp lý, doanh nghiệp có thể tham gia vào các Câu lạc bộ pháp chế doanh nghiệp (CLB pháp chế doanh nghiệp), thành lập một bộ phận pháp chế riêng, hoặc sử dụng dịch vụ tư vấn từ các công ty Luật có uy tín.
Rủi ro về công nghệ
Trong thời đại Cách mạng 4.0, công nghệ đã trở thành một công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp điều hành theo các xu hướng kinh doanh mới và nâng cao sự cạnh tranh trên thị trường. Tuy nhiên, công nghệ cũng đi kèm với những rủi ro, như lỗi phần cứng, lỗi phần mềm, nguy cơ mất dữ liệu, mất điện, và các cuộc tấn công mạng. Những vấn đề này không chỉ có thể gây trì hoãn trong tiến độ công việc mà còn có thể dẫn đến tiết lộ thông tin kinh doanh bí mật.
Có thể bạn quan tâm: Vai trò của lãnh đạo trong chuyển đổi số đối với doanh nghiệp
Rủi ro về công nghệ
Rủi ro doanh nghiệp về con người
Con người đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra giá trị cho doanh nghiệp, từ việc sản xuất hàng hóa và cung cấp dịch vụ cho việc kiểm soát quá trình sản xuất. Đầu tư vào phát triển nguồn nhân lực giúp doanh nghiệp nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Rủi ro doanh nghiệp về con người
Tuy nhiên, khía cạnh nhân sự cũng đi kèm với rủi ro, bao gồm chất lượng và thái độ của nhân viên đối với công việc và đồng nghiệp, vấn đề bảo mật thông tin, quản lý ngân sách doanh nghiệp, hoặc những hành vi có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của doanh nghiệp. Vì vậy, doanh nghiệp cần áp dụng các biện pháp quản lý và phát triển nguồn nhân lực để đề phòng những rủi ro có thể xảy ra.
Rủi ro về lợi nhuận
Rủi ro liên quan đến lợi nhuận thường xuất hiện trong hoạt động đầu tư vào trái phiếu. Các doanh nghiệp phát hành trái phiếu thường điều chỉnh lãi suất bằng cách mua lại trái phiếu cũ với lãi suất cao và phát hành trái phiếu mới với lãi suất thấp hơn. Kết quả là, người nắm giữ trái phiếu sẽ nhận được lợi nhuận thấp hơn so với giá trị ban đầu được đảm bảo.
Nhưng rủi ro về tính thanh khoản của vốn vẫn được bảo đảm. Tuy nhiên, lợi nhuận thực tế có thể không đảm bảo so với thời điểm ban đầu đầu tư. Điều này phản ánh sự giảm sút trong tính ổn định và dự báo lợi nhuận ban đầu.
Rủi ro về lợi nhuận
Rủi ro thuế vụ
Thuế đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh các mục tiêu kinh tế tổng thể, như việc kiểm soát, quản lý, hướng dẫn hoặc khuyến khích sự phát triển trong lĩnh vực sản xuất. Tuy nhiên, với tính chất là nghĩa vụ, thuế có thể có tác động lớn đến thu nhập thực tế của các doanh nghiệp.
Trong một số trường hợp, doanh nghiệp có thể phải đối mặt với rủi ro trong việc xác định và hạch toán thuế. Thậm chí, việc áp dụng luật thuế mới có thể dẫn đến việc thay đổi hoàn toàn mô hình kinh doanh của một ngành.
Rủi ro thuế vụ
Rủi ro vật lý
Rủi ro về yếu tố vật lý là những rủi ro mà doanh nghiệp có thể nhận diện và đo lường dễ dàng sau khi xảy ra sự kiện. Các rủi ro vật lý thường bao gồm hỏa hoạn, thiên tai, lũ lụt, trộm cắp, hủy hoại tài sản và nhiều yếu tố tương tự. Những thiệt hại do các sự kiện này gây ra có thể khiến cho doanh nghiệp phải chi tiêu thêm cho việc sửa chữa, thay thế, và đôi khi phải chịu trách nhiệm hình sự.
Những yếu tố dẫn đến rủi ro trong kinh doanh
Dưới đây là một số yếu tố phổ biến gây ra rủi ro trong kinh doanh và có tác động trực tiếp lên doanh nghiệp:
- Sự biến động trong nhu cầu: Nếu nhu cầu về sản phẩm hoặc dịch vụ không ổn định, đây có thể tạo ra một nguồn rủi ro trong kinh doanh của công ty.
- Biến động trong doanh số: Một doanh nghiệp sở hữu sản phẩm hoặc dịch vụ với doanh số và giá cố định sẽ ít gặp rủi ro hơn so với những doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm có sự biến động mạnh về giá cả trên thị trường.
- Thời điểm phát triển sản phẩm và chi phí: Trong lĩnh vực công nghệ và dược phẩm, việc liên tục cải tiến chất lượng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu thị trường và sự phát triển không ngừng của ngành là rất quan trọng. Đối với các doanh nghiệp trong lĩnh vực này, nếu họ không tập trung vào việc này, sản phẩm của họ có thể nhanh chóng trở nên lỗi thời, tạo ra rủi ro trong kinh doanh và thậm chí đe dọa sự tồn tại và thành công của doanh nghiệp.
- Quy mô chi phí cố định: Mức độ quan trọng của việc duy trì chi phí cố định cao và có khả năng thích nghi với biến động trong hoạt động kinh doanh không thể bị bỏ qua. Nếu một công ty không có sự linh hoạt trong việc điều chỉnh chi phí cố định khi cần thiết, điều này có thể tạo ra một tình huống đòn bẩy hoạt động, tăng nguy cơ rủi ro trong kinh doanh.
Giới thiệu chương trình học MBA được hỗ trợ bởi Viện IDEAS
Chương trình MBA được hỗ trợ bởi Viện IDEAS cung cấp cơ sở vững chắc về quản trị rủi ro trong kinh doanh. Học viên sẽ được học từ các giảng viên có kinh nghiệm và chuyên môn cao trong lĩnh vực này và áp dụng các phương pháp và công cụ hiện đại để phân tích, đánh giá và quản lý rủi ro.
Các chương trình MBA của Viện IDEAS được công nhận bởi các tổ chức quốc tế hàng đầu, chẳng hạn như ACBSP. Điều này có nghĩa là các sinh viên tốt nghiệp của các chương trình này được các nhà tuyển dụng trên toàn thế giới công nhận.
Bên cạnh đó, Viện IDEAS mang đến hệ thống học trực tuyến từ xa toàn diện. Qua đó, người học có thể linh hoạt lựa chọn thời gian linh hoạt vừa học vừa làm và tiết kiệm chi phí hơn so với phương thức truyền thống.
Trên đây là những chia sẻ của Viện IDEAS về khái niệm “rủi ro trong kinh doanh” và cách xử lý rủi ro một cách hiệu quả nhất. Chúng tôi hi vọng rằng bài viết này sẽ giúp bạn quản lý rủi ro trong hoạt động kinh doanh một cách hiệu quả và giúp doanh nghiệp của bạn phát triển mạnh mẽ trên con đường kinh doanh.
Chúc bạn thành công và hãy tiếp tục theo dõi Viện IDEAS để khám phá thêm nhiều thông tin thú vị khác.
